Origami z pogranicza matematyki i plastyki. Origami to wprawdzie sztuka plastyczna, ale wymaga od uczniów niezwykłej precyzji, dokładności i wiedzy matematycznej. Doskonale wspomaga nauczyciela w procesie edukacyjnym i wychowawczym. Każdego roku ogromnym wyzwaniem są Dni Otwarte Gimnazjum, kiedy to mam możliwość zapoznania uczniów z innych szkół z tą niekonwencjonalną formą poznawania matematyki. Myślę, że opis wspomagany zdjęciami z kolejnych etapów pracy pomoże w zrozumieniu sposobu wykonania obrazu-mozaiki pracochłonnej, ale ciekawej kompozycji plastyczno – matematycznej.
W tym przedsięwzięciu najwięcej pracy, jeszcze przed rozpoczęciem składania elementów, ma nauczyciel. Należy opracować schemat obrazu, który będziemy wypełniać, dobrać kolory kartek, przyciąć na właściwą wielkość i opisać je kodem liczbowo – literowym. Przygotować styropianową planszę podzieloną na kwadraty, których wielkość odpowiada wymiarom gotowego modułu.
Moduł Froebla
Podstawowym elementem mozaiki jest moduł Froebla. Elementy umieszczamy na planszy za pomocą szpilek, na zasadzie gry w statki. Np. opis karteczki H 15 oznacza, że element zapełni kwadrat o takich współrzędnych. Literę odczytujemy z osi poziomej, a liczbę z osi pionowej, podobnie jak to jest w pierwszej ćwiartce prostokątnego układu współrzędnych. Specjalnie oznaczone kartonowe listwy umieszczone na dole i po prawej stronie planszy ułatwiają wyszukiwanie miejsc. Ponieważ moduły pojawiają się na planszy w przypadkowej kolejności, nikt (oprócz mnie) nie wie do końca, co przestawia obrazek. Zagadka ta stanowi dodatkową motywację do pracy i rozbudza wyobraźnię.
By przyspieszyć prace niektóre moduły były 4 razy większe od podstawowego (opisane czterema współrzędnymi). Dzięki temu zabiegowi i zastosowaniu papieru dwustronnie barwionego uzyskaliśmy szlaczek z ładnym motywem kwiatowym.
Początkowo założyłam, że stworzymy mozaikę według instrukcji pani Izabeli Ralskiej czyli z łącznikami papierowymi poszczególnych modułów. Jednak ograniczenie czasowe na wykonanie całej pracy (1 dzień) spowodowało użycie szpilek. Zachęcam do tworzenia własnych obrazów w tej wersji. Można zaproponować uczniom tworzenie obrazu jako pracę projektową, pracę w grupach lub konkurs. Jeśli jednak nie mamy pomysłu na obrazek, to interesujące efekty uzyskamy np. korzystając z gotowych szablonów… haftu krzyżykowego.
Życzę udanych prac!
Tekst i zdjęcia: Elżbieta Gąsior
Nauczyciel matematyki w ZSO nr 4 – Gimnazjum nr 8 w Tarnowie